Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Chełmnie

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 116/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

W. O.

W dniu 17 lutego 2021 r. w J., na drodze publicznej, znajdując się w ruchu lądowym, kierował pojazdem mechanicznym w postaci motoroweru marki P. o nr rejestracyjnym (...), czym nie stosował się do zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczonego wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w (...) II Wydziału Karnego z dnia 9 lipca 2020 r. wydanego w sprawie o sygn.(...)

- tj. czyn z art. 244 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w (...) z dnia 19 lipca 2020 r. w sprawie o sygn. akt: (...), który uprawomocnił się 17.07.2020 r., wobec W. O. w miejsce kar pozbawienia wolności wymierzonych wyrokami Sądu Rejonowego w (...) w sprawach (...) wymierzono karę łączną 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawiedzeniem jej wykonania na okres 3 lat, zaś w miejsce zakazów prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczono łączny zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 6 lat.

- odpisy wyroków sygn. akt (...), (...) i

(...),

- karta karna

13-15

30

W dniu 17 lutego 2021 r. żona W. O. pojechała skuterem do sklepu, ale było ślisko i nie dała rady nim jechać. W związku z tym zostawiła go ok. 200-300 metrów od domu przy posesji sąsiada, a W. O. pieszo udał się po niego, żeby go zabrać, bo bał się, że ktoś go ukradnie. Oskarżony nie dał rady pchać go pod górę z uwagi na panujące warunki atmosferyczne, wsiadł więc na niego, odpalił silnik i prowadził go, mimo świadomości obowiązującego go zakazu prowadzenia pojazdów. Miał do przejechania zaledwie kilkaset metrów. Wówczas po przejechaniu ok. 20 metrów został zatrzymany przez funkcjonariuszy Policji, którzy ujawnili, że ma aktywny zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych.

- wyjaśnienia

Oskarżonego,

- notatki urzędowe

20, 45-45v

1-3

W. O. ma 47 lat, ur. (...) w C., jest z zawodu (...) o wykształceniu (...), pracuje jako pracownik produkcyjny w firmie (...) w Z. Małej, z czego uzyskuje dochód miesięczny ok. 2.300 – 2400 zł netto, żonaty, posiada czworo dzieci w wieku 22, 19, 12 i 8 lat, troje dzieci jest na jego utrzymaniu, żona i córka obecnie pracują, był kilkukrotnie karany sądownie. Jest właścicielem zabudowanej domem nieruchomości w J. oraz skutera marki P. o wartości 3.000 zł. Decyzją z dnia 3.09.2008 r. cofnięto mu uprawnienia do kierowania pojazdami kat. (...) nr (...), wydane w dniu 12.01.1994 r.

- wyjaśnienia

oskarżonego

- decyzja Starosty (...)

- pismo Wójta Gminy

P.

- odpisy wyroków sygn. akt (...), (...) i

(...),

- karta karna

- umowa o pracę

19, 45

11

12

13-15

30

43

1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2. OCENA DOWODÓW

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Wyjaśnienia oskarżonego

Oskarżony w postępowaniu przygotowawczym przyznał się do zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia, zgodne z ustalonym stanem faktycznym. W postępowaniu przed Sądem oskarżony wyjaśnił, że bardzo żałuje tego, co zrobił, ale był przekonany, że wobec zaistniałej sytuacji w postaci braku możliwości pchania skutera nie miał innego wyjścia, jak samemu podjąć się prowadzenia tego pojazdu z uwagi na to, że było ślisko, a nie chciał, żeby skuter skradziono.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego, albowiem były one szczere, logiczne i zgodne z pozostałym materiałem dowodowym.

1.

- dokumenty (zaświadczenia, informacje urzędowe, odpisy wyroków,)

I..

- Dokumenty stanowiące podstawę ustaleń faktycznych nie budzą wątpliwości, co do rzetelności i autentyczności zgromadzonych w nich informacji. Nadto zostały sporządzone przez uprawnione do tego osoby, przy zachowaniu wymogów przewidzianych w obowiązujących przepisach prawa. Podkreślić również należy, że żadna ze stron nie kwestionowała w toku postępowania prawdziwości, ani wiarygodności żadnego z dokumentów ujawnionych w toku rozprawy.

2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia

dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt

1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia

z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

zgodna z zarzutem

1.

W. O.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Zgodnie z art. 244 k.k. kto nie stosuje się do orzeczonego przez sąd zakazu (…) prowadzenia pojazdów podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Przepis ten penalizuje zachowania polegające na niepodporządkowaniu się orzeczeniom wydanym przez sąd. Ma zatem za zadanie wymuszenie obowiązku respektowania orzeczeń sądowych, dlatego pełni ważną funkcję, zapewniając poszanowanie powagi samego sądu, jak i jego orzeczeń.

Występek z art. 244 k.k. można popełnić wyłącznie umyślnie, działając z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym (postanowienie SN z 5.02.2009 r., II KK 254/08, LEX nr 486550). Znamiona komentowanego przestępstwa są spełnione, jeśli zakaz, do którego sprawca się nie stosuje, został orzeczony przez sąd prawomocnie. Wymaga to w konsekwencji ustalenia świadomości sprawcy co do uprawomocnienia się orzeczonego zakazu (tak wyrok SN z 17.01.2003 r., WA 75/02, OSNKW 2003/5–6, poz. 44).

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, że zakaz prowadzenia pojazdów został wobec oskarżonego orzeczony prawomocnie. Oskarżony doskonale wiedział, że orzeczono wobec niego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 6 lat na mocy wyroku łącznego, a wcześniej – w jednostkowych sprawach o sygn.. akt: (...). W chwili więc gdy podjął decyzję o prowadzeniu pojazdu w dniu 17 lutego 2021 r. działał w zamiarze bezpośrednim popełnienia przestępstwa.

3.2. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie
postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4. KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE
I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.

I i II

I i II

Wymierzając oskarżonemu karę za przypisany mu w wyroku czyn z art. 244 k.k. Sąd miał na uwadze wskazania z art. 53 k.k., zatem w pierwszej kolejności granice zagrożenia ustawowego powyższego występku tj. od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Sąd miał również na względzie znaczny stopień społecznej szkodliwości czynów z art. 244 k.k. z uwagi na rodzaj naruszonego dobra, jakim jest dobro wymiaru sprawiedliwości. Sąd miał również na uwadze, aby wymierzona kara nie przekroczyła stopnia winy oskarżonego. Nadto Sąd miał na uwadze właściwości i warunki osobiste oskarżonego, zwłaszcza jego dotychczasowy sposób życia.

Najważniejszą okolicznością łagodzącą w tej sprawie była zasługująca na uwzględnienie sytuacja motywacyjna oskarżonego, gdyż zdecydował się on prowadzić pojazd mechaniczny chcąc jak najszybciej zaprowadzić pozostawiony przez żonę skuter do domu. Ponadto postawa oskarżonego, który przyznał się do winy, wyraził żal i złożył szczere wyjaśnienia, zasługiwała na uwzględnienie. Oskarżony przejechał też nieznaczną odległość 20 metrów i nie miał zamiaru przejechać odległości większej niż 200-300 metrów.

Natomiast okolicznością obciążającą w niniejszej sprawie był z pewnością fakt, że oskarżony był już karany sądownie, w tym jednokrotnie już za takie samo przestępstwo z art. 244 k.k., wiedział więc doskonale, na co się decyduje, prowadząc pojazd. Ponadto oskarżony zdecydował się prowadzić pojazd nie mając uprawnień do kierowania pojazdami, wbrew decyzji o cofnięciu tych uprawnień.

Oskarżony dostał już ostatnią szansę, a w zasadzie dwie, w momencie wymierzenia mu dwóch kar pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania za przestępstwa z art. 178 § 1 k.k., popełnione w dniach 30 września 2018 r. i 3 marca 2019 r. (gdy toczyło się już postępowanie przygotowawcze o pierwszy z w/w czynów). Również wymierzając karę łączną wyrokiem łącznym Sąd poczynił w stosunku do W. O. pozytywną prognozę kryminologiczną i ponownie wymierzył mu karę z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Jednak oskarżony swym zachowaniem, będącym obecnie przedmiotem osądu, dał wyraz swojemu podejściu do obowiązującego go porządku prawnego i zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, nic sobie z niego nie robiąc. Będąc jeszcze w okresie próby ponownie popełnił umyśle przestępstwo, licząc zapewne, że na tak krótkim odcinku drogi nie zostanie złapany i ujdzie mu to na sucho.

Przepis art. 244 k.k. przewiduje tylko karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Sąd uznał, że karą adekwatną do wagi popełnionego przez oskarżonego czynu i stopnia jego społecznej szkodliwości, jak również stopnia jego winy będzie kara 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności. Orzeczenie wobec oskarżonego kary łagodniejszego rodzaju (zgodnie z możliwością przewidzianą w art. 37a k.k.) byłoby w ocenie Sądu wyrazem nieuzasadnionego pobłażania dla oskarżonego i jego zachowania. Wymierzona wobec oskarżonego kara jest w przekonaniu Sądu karą sprawiedliwą i spełnia dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 k.k. Na wymiar kary oskarżonemu, jak już była mowa powyżej, wpływ miała jako okoliczność łagodząca postawa prezentowana w toku postępowania, kierowanie się przez oskarżonego pobudką troski o swoje mienie. Zdaniem Sądu wymierzona oskarżonemu kara jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości popełnionego czynu oraz stopnia jego winy. Osiąganie celów ogólnoprewencyjnych poprzez wykorzystanie społecznego oddziaływania kary nie powinno odbywać się kosztem sprawiedliwości i służyć wyłącznie jako odstraszanie społeczeństwa. Słusznie bowiem kwestionuje się w judykaturze Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych pogląd, że tylko wysokie kary pozbawienia wolności osiągają cele prewencyjne. Tymczasem cele te osiąga się karami sprawiedliwymi, bez względu na ich wysokość. Konsekwencją powyższego było wymierzenie oskarżonemu kary w dolnych granicach ustawowego zagrożenia. W ocenie Sądu wobec oskarżonego nie ma potrzeby stosowania izolacji penitencjarnej przez dłuższy okres, gdyż ten krótki pobyt w zakładzie karnym winien być dla niego wystarczający i wreszcie uświadomić mu, że popełnianie przestępstw jest nieopłacalne i spotyka się z surową reakcją. Dotychczasowe skazania na kary o charakterze wolnościowym i probacyjnym nie zrobiły bowiem na oskarżonym – kolokwialnie mówiąc - żadnego wrażenia i nie wywołały u niego żadnej refleksji odnośnie do konieczności zmiany dotychczasowego sposobu życia.

Orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w przedmiotowej sprawie z uwagi na treść art. 42 § 1a pkt 2 k.k. było obligatoryjne. Sąd uznał, że oskarżony ponieść musi konsekwencje swego zachowania przede wszystkim w zakresie pozbawienia go możliwości kierowania pojazdami mechanicznymi, z uwagi zaś na omówione wyżej okoliczności obciążające zakaz ten winien być orzeczony na okres zdecydowanie dłuższy od minimalnego. W konsekwencji Sąd orzekł na podstawie art. 42 § 1a pkt 2 k.k. i art. 43 § 1 k.k. wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 6 lat. Jest to kolejny, czwarty już zakaz prowadzenia pojazdów, orzekany wobec oskarżonego w ciągu zaledwie 3 ostatnich lat.

Sąd orzekł zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, nie określając ich rodzaju czy strefy ruchu, albowiem zakres przedmiotowy środka karnego określonego w przepisie art. 42 § 1a k.k. obejmuje tylko wszelkie pojazdy mechaniczne.

Wskazać tu należy, iż ustawodawca zróżnicował zakres przedmiotowy środków karnych orzekanych na podstawie art. 42 k.k. W obecnym stanie prawnym zakres przedmiotowy tego środka karnego obejmuje:

a)  wszelkie pojazdy – art. 42 § 2 k.k.,

b)  wszelkie pojazdy mechaniczne – art. 42 § 1a, § 3 i § 4 k.k.,

c)  pojazdy określonego rodzaju – art. 42 § 1 i § 2 k.k.

„Wyspecyfikowanie, iż chodzi o pojazdy określonego rodzaju (art. 42 § 1), wszelkie pojazdy lub pojazdy określonego rodzaju (art. 42 § 2) lub wszelkie pojazdy mechaniczne (art. 42 § 2-4 KK), miało na celu zmuszenie sądu do określenia zakresu przedmiotowego w każdym wypadku jego orzekania, a także ograniczenie możliwości jego dyferencjacji w stosunku do sprawców znajdujących się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo uciekających z miejsca przestępstwa.” (Kodeks karny. Komentarz, pod red. R. Stefańskiego, C.H. Beck 2018, wyd. 22).

„Najszerszy zakres ma orzeczenie zakazu prowadzenia "wszelkich pojazdów". Zakaz ten dotyczy więc wszelkich pojazdów poruszających się we wszystkich sferach ruchu, zarówno mechanicznych, jak i niemechanicznych. Termin "wszelkie pojazdy mechaniczne" oznacza każdy - bez względu na różnice - rodzaj pojazdów mechanicznych. Pojazdem mechanicznym jest pojazd wprawiany w ruch przez umieszczony w nim silnik (niezależnie od jego rodzaju: spalinowy, gazowy, elektryczny lub parowy).” (Kodeks karny. Komentarz, pod red. A. Grześkowiak i K. Wiaka, C.H. Beck 2019, wyd. 6).

Art. 42 § la kk przewiduje obligatoryjny terminowy zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w razie skazania za czyn z art. 178b lub art. 180a albo za czyn z art. 244, jeżeli czyn sprawcy polegał na niezastosowaniu się do zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15.03.2018 r„ II KK 63/18). Nie jest zatem możliwe orzeczenie na podstawie tego przepisu zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych określonego rodzaju.

W przedmiotowej sprawie brak było podstaw do zastosowania żądanego przez obronę umorzenia postępowania z uwagi na znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego. Okoliczności podniesione przez oskarżonego, dotyczące jego nietypowej sytuacji motywacyjnej zostały wzięte pod uwagę jako okoliczność łagodząca przy wymiarze kary i środka karnego, nie uzasadniały natomiast oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu jako znikomego. Oskarżony nie działał w stanie wyższej konieczności. Problem, z jakim się zmierzył, mógł zostać przez niego rozwiązany na co najmniej kilka innych sposobów, niż poprzez popełnienie przestępstwa, tym bardziej, że jest on osobą dojrzałą, w pełni władz umysłowych. Wszak popełnienie przestępstwa było zdarzeniem o znacznie większym ciężarze gatunkowym, z groźbą odpowiedzialności karnej, niż pozostawienie skutera wartości 3.000 zł kilkaset metrów od domu, nawet jeśli ktoś miałby go ukraść. W szczególności:

- oskarżony mógł skorzystać z pomocy osoby trzeciej, sytuacja nie miała nagłego charakteru, wymagającego natychmiastowej interwencji;

- oskarżony mógł zwrócić się do sąsiada, przy którego posesji żona pozostawiła skuter, o pomoc w jego odholowaniu albo o przechowanie go (po wcześniejszym przepchnięciu) na swojej posesji;

- jeśli położenie skutera zagrażało innym pojazdom, można było go po prostu zepchnąć z drogi.

5. INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku
odnoszący się
do przypisanego
czynu

Przytoczyć okoliczności

6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Uznając, że sytuacja materialna oskarżonego nie jest zbyt dobra i że nie będzie on w stanie uiścić kosztów sądowych bez uszczerbku dla swojego koniecznego utrzymania (ma na utrzymaniu siebie i troje dzieci, a jego wynagrodzenie wynosi niewiele ponad najniższą pensję krajową), Sąd zwolnił oskarżonego od opłaty sądowej na podstawie art. 17 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych - Dz. U. z 1983 r. Nr 49 poz. 223 ze zm.). Ponadto Sąd nie obciążył oskarżonego kosztami postępowania, obciążając nimi Skarb Państwa. Podstawą prawną do zwolnienia oskarżonego od kosztów sądowych w postępowaniu był przepis art. 624 § 1 k.p.k.

8. PODPIS