Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Chełmnie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 kwietnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Chełmnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Monika Mleczko – Pawlikowska
Protokolant:	sekretarz sądowy Dominika Ritter

po rozpoznaniu w dniu 2 kwietnia 2019 r. w Chełmnie

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą we W.

przeciwko M. L.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego M. L. na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą we W. kwotę 131,51 zł (sto trzydzieści jeden złotych 51/100 groszy) wraz z:

-

odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 50,44 zł od dnia 06.03.2017r. do dnia zapłaty;

-

odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 7,39 zł od dnia 06.03.2017r. do dnia zapłaty;

-

odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 7,07 zł od dnia 06.03.2017r. do dnia zapłaty;

-

odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 0,91 zł od dnia 06.03.2017r. do dnia zapłaty;

-

odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 47,69 zł od dnia 06.03.2017r. do dnia zapłaty;

-

odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 6,16 zł od dnia 06.03.2017r. do dnia zapłaty;

-

odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 10,84 zł od dnia 06.03.2017r. do dnia zapłaty;

-

odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1,01 zł od dnia 06.03.2017r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 210,41 zł (dwieście dziesięć złotych 41/100 groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia Sądu Rejonowego

Monika Mleczko – Pawlikowska

UZASADNIENIE

W dniu 6 marca 2017r. powódka (...) S.A. z siedzibą we W., działająca przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w którym wniosła o zasądzenie od pozwanego M. L. na swoją rzecz kwoty 1 267,87 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, od dnia 6 marca 2017 r. do dnia zapłaty od kwot szczegółowo wskazanych w pozwie. Powódka wniosła również o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powódki wskazał, iż pozwany zawarł z powódką

umowę sprzedaży energii elektrycznej. Powódka wywiązała się z umowy i wystawiła faktury, które nie zostały zapłacone przez pozwanego. Łącząca strony umowa uległa rozwiązaniu z przyczyn leżących po stronie pozwanej przed upływem uzgodnionego okresu obowiązywania. W związku z przedwczesnym rozwiązaniem umowy, zgodnie z jej zapisami, powódka była uprawniona do naliczenia pozwanemu stosownej opłaty z tego tytułu, w związku z czym wystawiła notę nr (...). Wezwaniem z dnia 6 lutego 2017 r. powódka powiadomiła pozwanego o nieuregulowanych płatnościach i wezwała go do zapłaty. Do dnia wniesienia pozwu zadłużenie nie zostało uregulowane. Dochodzona pozwem kwota zawiera również skapitalizowane odsetki za opóźnienie naliczone od dnia następnego po wyznaczonym dniu płatności faktur i noty, do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu (szczegółowo wymienione w pozwie).

Postanowieniem z dnia 10 lipca 2017r., Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Chełmnie.

Z analizy osobistej odpowiedzi na pozew wynika, iż pozwany M. L. wniósł o oddalenie powództwa, podnosząc, iż powódka wykorzystała jego naiwność, „wciskając” mu do podpisania umowę i nie informując go o jej skutkach. Pozwany podniósł, iż musiał płacić powódce „haracz” i nie zgadzał się na uiszczanie dwóch opłat, tj. jednej na rzecz powódki a drugiej aa rzecz (...) z T.. Pozwany zakwestionował by otrzymał faktury wymienione w pozwie.

Postanowieniem z dnia 23 listopada 2017r. przyznano pozwanemu pełnomocnika z urzędu – adwokata.

W wykonaniu zobowiązania ustanowiony dla pozwanego pełnomocnik wskazał, iż pozwany nie zaprzecza zawarciu umowy z powódką, jednakże w chwili zawierania umowy został wprowadzony w błąd, co w świetle przepisu art. 84§ 1 i 2 kc skutkuje uchyleniem skutków prawnych złożonego przez niego oświadczenia woli. Przedstawiciel powódki zapewniał, iż rachunki za energię elektryczną będą niższe, a w istocie były wyższe, co wynikało ze zsumowania dwóch należności – za sprzedaż energii elektrycznej oraz za jej dystrybucję. Ponadto pozwany był przekonany, że powódka będzie świadczyć zarówno sprzedaż, jak i dystrybucję energii elektrycznej. Zdaniem pozwanego, nie zachodzą żadne podstawy do żądania przez powódkę odszkodowania.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 8 września 2014r. powódka (...) S.A. z siedzibą we W., jako sprzedawca posiadający koncesję na obrót energią elektryczną wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej zawarła z pozwanym M. L., jako odbiorcą będącym konsumentem, umowę sprzedaży energii elektrycznej nr (...). Zgodnie z postanowieniami umowy, sprzedaż miała się odbywać na warunkach określonych przepisami ustawy prawo energetyczne, za pośrednictwem sieci dystrybucyjnej należącej do operatora systemu dystrybucyjnego, z którym klient ma podpisaną umowę o świadczenie usług dystrybucji, lub będzie miał podpisaną umowę o świadczenie takich usług najpóźniej w dniu rozpoczęcia sprzedaży energii elektrycznej na podstawie niniejszej umowy. Przedmiotowa umowa regulowała wyłącznie warunki sprzedaży energii elektrycznej i nie zastępowała umowy o świadczenie usług dystrybucyjnych. Umowa została zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa – w domu pozwanego, na czas oznaczony 36 miesięcy w ramach oferty „G 11 K. 38”.

W § 2 ust. 5 umowy, pozwany zobowiązał się między innymi do: pobierania energii zgodnie z obowiązującymi przepisami i warunkami umowy, terminowego regulowania należności za energię elektryczną oraz innych należności związanych z dostarczaniem tej energii, nierozwiązywania umowy o świadczenie usług dystrybucji od dnia jej podpisania do końca okresu, na który została zawarta i jej niewypowiadania do końca okresu obowiązywania. Strony postanowiły, że każda z nich będzie mogła wypowiedzieć umowę w formie pisemnej z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia ze skutkiem na koniec okresu rozliczeniowego (§ 6 ust. 1). W przypadku wypowiedzenia umowy przez klienta przed terminem jej obowiązywania, będzie on zobowiązany w terminie 14 dni od dnia wystawienia noty obciążeniowej do zapłaty odszkodowania. Wysokość odszkodowania miała wynikać z pomnożenia kwoty 35 zł przez liczbę pełnych miesięcy pozostałych do zakończenia okresu obowiązywania umowy (§ 6 ust. 3). Pozwany jako konsument miał prawo odstąpić od umowy w terminie 10 dni od jej zawarcia (§ 6 ust. 5). Podpisując umowę pozwany oświadczył, iż otrzymał obustronnie podpisany egzemplarz umowy, załączniki do niej, OWU (§7 pkt 7) i formularz odstąpienia od umowy. Podpisanie umowy było poprzedzone osobistym przedstawieniem pozwanemu oferty handlowej przez przedstawiciela powódki.

/Dowód: umowa sprzedaży energii elektrycznej wraz z załącznikami k. 28 - 30, przesłuchanie pozwanego k. 143/

W dniu podpisania umowy z pozwanym skontaktowała się telefonicznie pracownica infolinii powódki. Wówczas pozwany potwierdził znajomość warunków umowy, otrzymanie od przedstawiciela powódki informacji o zmianie sprzedawcy energii na (...) S.A., ale przy pozostaniu u tego samego dystrybutora, którym była E., a także o tym, iż od (...) S.A. będzie otrzymywał faktury za zużytą energię elektryczną, natomiast od (...) S.A. faktury za opłaty przesyłowe. Pozwany potwierdził, iż wie, że będzie otrzymywał dwie faktury. Ponadto pozwany potwierdził konsultantce; osobiste podpisanie umowy, otrzymanie kompletu dokumentów, tj. umowy, pełnomocnictwa, załącznika, OWU i formularza odstąpienia od umowy. Pozwany został poinformowany o możliwości skontaktowania się z infolinią powódki.

/dowód: zapis przebiegu rozmowy pracownika powódki z pozwaną na płycie CD k. 64/

Powódka wystawiła tytułem zapłaty przez pozwanego następujące faktury VAT:

-

Nr (...)/1S/2014 z dnia 12.11.2014r. za okres rozliczeniowy od 01.11.2014 do 31.12.2014, na kwotę 55,36 zł, z terminem płatności w dniu 26.11.2014r.,

-

Nr (...)/2S/2015 z dnia 12.11.2014r. za okres rozliczeniowy od 01.01.2015 do 28.02.2015, na kwotę 52,29 zł, z terminem płatności w dniu 15.01.2015r.,

-

Nr (...)/3S/2015 z dnia 12.11.2014r. za okres rozliczeniowy od 01.03.2015 do 30.04.2015, na kwotę 50,44 zł, z terminem płatności w dniu 15.03.2015r.,

-

Nr (...)/4R/2015 z dnia 19.05.2015r. za okres rozliczeniowy od 01.11.2014 do 28.02.2015, na kwotę 165,16 zł, z terminem płatności w dniu 02.06.2015r.,

-

Nr (...)/5S/2015 z dnia 19.05.2015r. za okres rozliczeniowy od 01.05.2015 do 30.06.2015, na kwotę 47,69 zł, z terminem płatności w dniu 02.06.2015r.,

-

Nr (...)/9R/2015 z dnia 28.10.2015r. za okres rozliczeniowy od 28.02.2015 do 31.08.2015, na kwotę 223,69 zł, z terminem płatności w dniu 11.11.2015r.,

Faktury te obejmowały opłatę za energię elektryczną oraz opłatę handlową.

/Dowód: faktury VAT k. 13 – 24/

Oprócz faktury od powódki pozwany otrzymywał faktury obejmujące opłaty za dystrybucję energii elektrycznej od (...) S.A.

/okoliczność bezsporna, a ponadto przesłuchanie pozwanego k. 143v./

Pismem z dnia 12.08.2015r. powódka poinformowała pozwanego, iż w związku z jego pismem, które wpłynęło w dniu 02.07.2015r., rozwiązanie umowy dystrybucyjnej nastąpi w dniu 31.08.2015r. W związku z powyższym powódka w dniu 11.08.2015r. wystawiła notę obciążeniową nr (...), na kwotę 910 zł. Kwota ta miała zostać uiszczona w terminie 14 dni od dnia wystawienia noty. Następnie pismem z 6 lutego 2017 r. powódka wezwała pozwanego do spłaty zadłużenia w kwocie 1 261.78 zł w terminie 7 dni.

/Dowód: nota obciążeniowa k. 25, pismo powódki z dnia 12.08.2015r. k. 25, wezwanie do zapłaty k. 12, 27/

Sąd zważył, co następuje.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody zaoferowane przez strony, a mianowicie przesłuchania pozwanego, z dokumentów, a także z zapisu dźwięku na płycie cd – nagrania rozmowy między pracownicą infolinii powoda, a pozwanym.

Generalnie Sąd dał wiarę przesłuchaniu pozwanemu albowiem jego zeznania były spójne i szczere, za wyjątkiem twierdzeń o wprowadzeniu go w błąd przez przedstawiciela powódki w zakresie okoliczności zawarcia umowy i jej warunków, ponieważ pozostawały w oczywistej sprzeczności z treścią podpisanej umowy i nagraniem rozmowy telefonicznej, co zostanie szczegółowo omówione w dalszej części uzasadnienia.

Jako wiarygodny Sąd uznał plik dźwiękowy na płycie CD zawierający pełny zapis przebiegu rozmowy pracownicy infolinii powódki z pozwanym po podpisaniu umowy, nie znajdując żadnych podstaw do uznania, iż podlegał on jakimkolwiek modyfikacjom. Zresztą autentyczność tej rozmowy nie została podważona przez pozwanego.

Sąd uznał, że za wiarygodne przedłożone dokumenty albowiem były jasne, ich wiarygodność nie została zakwestionowana przez strony, a i sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania ich wiarygodności czy prawdziwości.

Niewiele wniosły do sprawy: pismo z Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, albowiem ostateczne ustalenia i stanowisko należało do Sądu rozpatrującego konkretną sprawę oraz nadesłane przez (...) S.A. faktury za sprzedaż energii i świadczenie usługi dystrybucji, gdyż dotyczyły one okresu wcześniejszego niż okres zawarcia umowy z powódką. Ponadto okoliczność płacenia przez pozwanego dwóch faktur – osobnej za sprzedaż energii i osobnej za jej dystrybucję, nie byłą sporna pomiędzy stronami.

Przechodząc do rozważań prawnych, na wstępie wskazać należało, iż powództwo było uzasadnione jedynie częściowo. Strona powodowa wywodziła swoje roszczenie z zawartej z pozwanym umowy o sprzedaż energii elektrycznej, w tym naliczonej kary umownej z tytułu zerwania tejże umowy przez pozwanego. Bezspornym było, iż strony łączyła umowa sprzedaży energii elektrycznej. Podstawą prawną żądania pozwu jest przepis art. 535 k.c. w zw. z art. 555 k.c., zgodnie z którym przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu tę rzecz a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Poprzez odesłanie z art. 555 k.c. powyższą definicję sprzedaży stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii oraz sprzedaży paliw.

Pozwany potwierdził zawarcie umowy z powódką, lecz podniósł, iż przed jej podpisaniem został wprowadzona w błąd przez przedstawiciela powódki i powoływał się na uchylenie się od skutków prawnych swojego oświadczenia woli dotyczącego wskazanej czynności prawnej. Błąd miał polegać na niepoinformowaniu, iż po zawarciu przedmiotowej umowy będzie ponosił wyższe opłaty, a także, iż będzie otrzymywał dwie faktury; osobną od powódki, a osobną od dystrybutora energii tj. firmy (...).

W myśl art. 84 kc, w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej. Ponadto można powoływać się tylko na błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (błąd istotny). Tym samym, błędem relewantnym w świetle art. 84 k.c. jest jedynie błąd co do treści czynności prawnej, a więc mylne wyobrażenie o którymkolwiek składniku treści konkretnej czynności prawnej (np. przedmiot czynności prawnej, rodzaj czynności, osoba kontrahenta) oraz błąd istotny, to jest tego rodzaju mylne wyobrażenie, które pozwala przyjąć, że gdyby osoba nie działała pod wpływem błędu i tym samym prawidłowo oceniała sytuację, to nie złożyłaby oświadczenia woli danej treści (vide: wyrok SA w Warszawie z 20.02.2015 r., sygn. (...)).

Sąd doszedł do przekonania, iż brak jest podstaw, aby uznać, iż przed zawarciem umowy z przedstawicielem powódki, pozwany został przez niego wprowadzony w błąd i składając oświadczenie woli dział pod wpływem takiego błędu. Jak wynika z treści zapisu rozmowy telefonicznej przeprowadzonej przez pracownika infolinii z pozwanym, w tym samym dniu w którym podpisał umowę, pozwany potwierdził znajomość warunków umowy, jej osobiste podpisanie, a także otrzymanie od przedstawiciela informacji, że zmianie ulegnie sprzedawca energii, którym od teraz będzie (...) S.A. ale jednocześnie pozwany pozostanie u tego samego dystrybutora, którym była E.. Pozwany jeszcze raz został poinformowany o tym, iż będzie otrzymywał dwie faktury; od powódki za zużytą energię elektryczną, natomiast od dystrybutora faktury zawierające opłaty przesyłowe. W trakcie tej rozmowy nie składał zastrzeżeń co do tego faktu. Także podpisując przedmiotową umowę pozwany zawarł oświadczenie, iż otrzymał podpisany egzemplarz umowy, załączniki do niej, OWU oraz formularz odstąpienia od umowy. Analiza umowy dokonana przez sąd wskazuje, iż umowa ta została napisana jasnym językiem i na pierwszej stronie w § 1 umowy, pogrubioną czcionka zawierała postanowienie, iż „przedmiotowa umowa reguluje wyłącznie warunki sprzedaży energii elektrycznej i nie zastępuje umowy o świadczenie usług dystrybucyjnych”. Ponadto jak wynikało z zapisu rozmowy telefonicznej, przedstawicielka powódki nie użyła sformułowania „niższe rachunki”, ale „korzystniejsze” warunki. Pozwany nie wykazał, by został zapewniany przez przedstawiciela powódki o tym, iż jego rachunki będą niższe, a nie korzystniejsze. Również okoliczność przyszłościowego płacenia przez pozwanego niższych rachunków z tytułu zawarcia umowy, z nie wynikała z zapisów przedmiotowej umowy.

Zdaniem Sądu twierdzenia pozwanego o działaniu pod wpływem błędu mogą wynikać z nierozróżniania pojęć „sprzedaż energii” i „świadczenie usług dystrybucji (transportu) energii elektrycznej”. Zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U.2012.1059 ze zm.) operator systemu dystrybucyjnego odpowiada za: utrzymanie sieci energetycznej, liczników, odczyt i udostępnianie danych pomiarowych, natomiast sprzedawca energii elektrycznej odpowiada za jej wytworzenie i dostarczenie do sieci dystrybucyjnej. Pozwany zawierając umowę o sprzedaż energii z powódką dokonał jedynie zmiany dostawcy energii i na jej rzecz był zobowiązany uiszczać opłaty za zużycie energii. Jednocześnie w dalszym ciągu zobowiązany był pokrywać opłaty przesyłowe na rzecz dotychczasowego dystrybutora (na co również wskazywała treść umowy zawartej z powódką, treść rozmowy z konsultantem infolinii), które przecież i tak musiałby ponosić, gdyby nie zmienił sprzedawcy energii. W tej sytuacji oczywistym było, iż pozwany po zawarciu umowy z powódką będzie otrzymywać do zapłacenia faktury od dwóch różnych podmiotów, o czym został w jasny sposób poinformowany. Natomiast fakt otrzymywania dwóch faktur nie oznaczał, iż pozwany będzie dwukrotnie dokonywał płatności za to samo. Pozwany dokonywał osobnej płatności za sprzedaż energii i osobnej za jej dystrybucję. Ponadto pozwany w zasadzie nie wykazał, by stawki za sprzedaż energii zaproponowane przez powódkę były wyższe od dotychczasowych stawek jakie płacił dystrybutorowi energii tj. firmie (...). Za uzasadnione należało więc uznać domaganie się przez powódkę zapłaty od pozwanego kwot, na które opiewały faktury dołączone do pozwu, przy czym sąd uznał, iż co do części należności roszczenia powódki były przedawnione.

W niniejszej sprawie do pozwanego będącego konsumentem, znajduje zastosowanie regulacja przepisu art. 117 kc (obowiązująca od dnia 9 lipca 2018r.), która zmienia dotychczasowe zasady ustalania terminów przedawnienia oraz powoływania się na ten fakt przez stronę stosunku obligacyjnego. Upływ terminu przedawnienia roszczeń majątkowych dochodzonych przeciwko konsumentom podlega uwzględnieniu przez sąd z urzędu, niezależnie od podniesienia czy też niepodniesienia przez konsumenta takiego zarzutu.

Zgodnie bowiem z art. 117§ 2 ¹ kc, po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Umowa będąca podstawą roszczenia powoda zawarta została przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 13 kwietnia 2018r. o zmianie ustawy kodeks cywilny oraz niektórych ustaw (Dz.U. z 2018r., poz. 1104). Również pozew wniesiony został przed tą datą. Zgodnie jednak z przepisami intertemporalnymi wskazanej ustawy: art. 5 ust 5 roszczenia przedawnione przysługujące przeciwko konsumentowi, co do których do dnia wejścia w życie nowelizacji nie podniesiono zarzutu przedawnienia, podlegają z tym dniem skutkom przedawnienia określonym w przepisach znowelizowanych. Zatem w każdej obecnie toczącej się sprawie przeciwko konsumentowi, sąd ma obowiązek z urzędu zbadać, czy roszczenie uległo przedawnieniu przy zastosowaniu tych nowych przepisów.

Zgodnie z art. 554 kc, który w oparciu o odesłanie zawarte w art. 555 kc stosuje się co do sprzedaży energii, roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych przedawniają się z upływem lat dwóch.

Art. 120§ 1 kc stanowi zaś, iż bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Roszczenie jest wymagalne, jeśli dłużnik powinien je spełnić, a wierzyciel może się go zasadnie domagać.

W niniejszej sprawie powód domagał się zapłaty następujących kwot:

-

910 zł z tytułu noty obciążeniowej nr (...)/710z dnia 11.08.2015r., termin płatności 25.08.2015r.

-

55,36 zł z tytułu faktury nr (...) z dnia 12.11.2014r., z terminem płatności w dniu 26.11.2014r.,

-

9,63 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek za opóźnienie od tej kwoty naliczonych od dnia następnego po wyznaczonym dniu płatności faktur, do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu,

-

52,29 zł z tytułu faktury nr (...) z dnia 12.11.2014r., z terminem płatności w dniu 15.01.2015r.,

-

8,33 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek za opóźnienie od tej kwoty naliczonych od dnia następnego po wyznaczonym dniu płatności faktur, do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu,

-

50,44 zł z tytułu faktury nr (...) z dnia 12.11.2014r., z terminem płatności w dniu 15.03.2015r.,

-

7,39 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek za opóźnienie od tej kwoty naliczonych od dnia następnego po wyznaczonym dniu płatności faktur, do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu,

-

7,07 zł z tytułu faktury nr (...) z dnia 19.05.2015r., z terminem płatności w dniu 02.06.2015r.,

-

0,91 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek za opóźnienie od tej kwoty naliczonych od dnia następnego po wyznaczonym dniu płatności faktur, do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu,

-

47,69 zł z tytułu faktury nr (...) z dnia 19.05.2015r., z terminem płatności w dniu 02.06.2015r.,

-

6,16 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek za opóźnienie od tej kwoty naliczonych od dnia następnego po wyznaczonym dniu płatności faktur, do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu,

-

100,75 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek za opóźnienie od tej kwoty objętej notą obciążeniową naliczonych od dnia następnego po wyznaczonym dniu płatności noty, do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu,

-

10,84 zł z tytułu faktury nr (...) z dnia 28.10.2015r., z terminem płatności w dniu 11.11.2015r.,

-

1,01 zł tytułu skapitalizowanych odsetek za opóźnienie od tej kwoty naliczonych od dnia następnego po wyznaczonym dniu płatności faktur, do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu,

Ponieważ pozew został wniesiony w dniu 6 marca 2017r., mając na uwadze dwuletni okres przedawnienia, przedawnione były roszczenia, których termin płatności wyznaczony był w okresie dłuższym, niż dwa lata przed wniesieniem pozwu tj. przed dniem 06 marca 2015r., tj. co do kwot:

-

55,36 zł z tytułu faktury nr (...) z dnia 12.11.2014r., z terminem płatności w dniu 26.11.2014r.,

-

52,29 zł z tytułu faktury nr (...) z dnia 12.11.2014r., z terminem płatności w dniu 15.01.2015r.,

Sąd uznał, iż przedawniły się również roszczenia o skapitalizowane odsetki od tych należności, to jest o kwoty 9,63 zł i 8,33 zł. Jak wskazuje H. – C. w komentarzu do art. 554 kc, II red. G. 2019r., obecnie w orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, iż przepis art. 554 kc nie może być uznany za przepis szczególny w stosunku do 118 kc w zakresie roszczeń okresowych (tak miedzy innymi uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26.1.2005 r. ((...), (...), Nr 9, poz. 149). Zatem ustanowiony w art. 118 kc, termin przedawnienia roszczeń o świadczenia okresowe stosuje się do roszczeń o odsetki za opóźnienie także wtedy, gdy roszczenie główne ulega przedawnieniu w terminie określonym w art. 554 kc. Jednakże roszczenie o odsetki za opóźnienie, jako akcesoryjnie związane z roszczeniem głównym, przedawnia się jednak najpóźniej z chwilą przedawnienia się roszczenia głównego. Takie stanowisko przyjmuje się dlatego, żeby przy okazji sporów o roszczenia uboczne nie dochodziło do przekreślenia znaczenia przedawnienia się roszczenia głównego. Od tej zasady istnieją dwa wyjątki. Pierwszy z nich występuje w przypadkach, w których roszczenie o świadczenie główne wygasło przed upływem terminu przedawnienia, np. na skutek wykonania. Drugi wyjątek zachodzi w przypadkach, w których przed przedawnieniem się roszczenia głównego doszło do przerwania biegu przedawnienia roszczenia o odsetki. W niniejszej sprawie nie miał miejsca żaden z tych wyjątków.

Zauważyć również należało, iż przepis art. 117 ¹ § 1 kc przewiduje, iż w wyjątkowych przypadkach sąd może, po rozważeniu interesów stron, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli wymagają tego względy słuszności. § 2 wskazano, iż korzystając z uprawnienia, o którym mowa w § 1, sąd powinien rozważyć w szczególności: 1) długość terminu przedawnienia; 2) długość okresu od upływu terminu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia; 3) charakter okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia.

Zdaniem Sądu na gruncie niniejszej sprawy, nie zachodziła żadna wyjątkowa czy nadzwyczajna okoliczność, która pozwalałaby nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia. Powód jest dużym podmiotem, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się sprzedażą energii. Dysponuje profesjonalną obsługą prawną, a od chwili wejścia w życie przepisu art. 117§ 2 ¹ kc, do dnia zamknięcia rozprawy, minęło ponad pół roku. To na powodzie ciążył obowiązek wykazania okoliczności, uzasadniających zastosowanie przez Sąd przepisu art. 117 ¹ § 1 kc, a Sąd nie miał obowiązku wzywać go z urzędu do wykazania tych okoliczności mając na uwadze zasadę kontradyktoryjności procesu cywilnego, a także obowiązki nałożone przez ustawodawcę, między innymi w art. 6§ 1 kpc.

Mając to na uwadze, orzeczono jak w pkt. I sentencji wyroku na podstawie powołanych powyżej przepisów. O dalszych odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na postawie art. 481§ 1 kc.

W pkt. II sentencji wyroku oddalono powództwo w części dotyczącej przedawnionych roszczeń, a także roszczenia o zapłatę należności wynikającej z noty obciążeniowej i skapitalizowanych odsetek od tej kwoty (910 z ł i 100,75 zł).

Przedmiotowa nota wystawiona była tytułem kary umownej w przypadku wypowiedzenia przez klienta umowy przed terminem, na jaki została zawarta.

W myśl art. 483§ 1 kc, można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy pieniężnej (kara umowna).

Według zapisów § 2 ust. 5 umowy klient zobowiązuje się między innymi do: pobierania energii zgodnie z obowiązującymi przepisami i warunkami umowy, terminowego regulowania należności za energię elektryczną oraz innych należności związanych z dostarczaniem tej energii, nierozwiązywania umowy o świadczenie usług dystrybucji od dnia jej podpisania do końca okresu, na który została zawarta i jej niewypowiadania do końca okresu obowiązywania.

Strony postanowiły, że każda z nich będzie mogła wypowiedzieć umowę w formie pisemnej z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia ze skutkiem na koniec okresu rozliczeniowego (§ 6 ust. 1). W przypadku wypowiedzenia umowy przez klienta przed terminem jej obowiązywania, będzie on zobowiązany w terminie 14 dni od dnia wystawienia noty obciążeniowej do zapłaty odszkodowania. Wysokość odszkodowania miała wynikać z pomnożenia kwoty 35 zł przez liczbę pełnych miesięcy pozostałych do zakończenia okresu obowiązywania umowy (§ 6 ust. 3).

Powołany powyżej art. 483§ 1 kc, umożliwia naliczenie kary umownej (a taki charakter opłaty dochodzonej pozwem jest bezsporny) jedynie w celu naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego . Tymczasem główne świadczenie pozwanego miało charakter stricte pieniężny i sprowadzało się do zapłaty ceny za zużytą energię elektryczną. Skutkiem bowiem wypowiedzenia umowy było pozbawienie powoda przychodu, w tym zysku, ze sprzedaży energii elektrycznej. Bezspornym było, iż § 2 ust. 5 umowy, nakładał na pozwanego również obowiązki o charakterze niepieniężnym (pkt b i od d – g umowy). Sąd podziela pogląd wskazany przez L. w komentarzu do art. 483 kc, II red. G. 2019, iż zastrzeżenie takiej kary umownej w przypadku gdy strona ma do spełnienia nie tylko świadczenie pieniężne, ale również świadczenie niepieniężne będzie nieważne, gdyż nadrzędnym obowiązkiem kupującego jest mimo wszystko zapłacenie ceny. O tym, czy zobowiązanie jest pieniężne, czy niepieniężne w kontekście art. 483§ 1 kc decyduje wykonanie którego obowiązku zaspokaja podstawowy interes wierzyciela. W przypadku sprzedaży jest to zawsze zapłata ceny, wszystkie pozostałe obowiązki kupującego mają charakter jedynie poboczny. Z tego też względu Sąd uznał, iż, że naliczenie przez powódkę kary umownej od świadczenia pieniężnego było sprzeczne z ustawą (art. 58 kc). Powyższe okoliczności skutkowały oddaleniem powództwa w zakresie kary umownej i żądania odsetkowego jej dotyczącego.

O kosztach procesu orzeczono w myśl art. 100 kpc, tj. według zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu.

Powód domagał się zapłaty kwoty 1267,87 zł. Powództwo zostało uwzględnione tylko co do kwoty 131,81 zł, a więc powód wygrał sprawę w 10,40 %. Poniósł koszty procesu w wysokości 303 zł, na co składały się kwoty 30 zł tytułem opłaty od pozwu, 3 zł tytułem opłaty kancelaryjnej za kserokopie pisma, i 270 zł tytułem wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika powoda – adwokata.

Koszty pozwanego to 270 zł tytułem wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika adwokata ustanowionego z urzędu, którego stawkę Sądu ustalił w oparciu o Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat z czynności adwokackie (Dz. U. 2015, poz. 1800), gdyż wynagrodzenie to w przypadku wygrania sprawy przez stronę zwolnioną z kosztów sądowych zasądzanie jest od strony przeciwnej, a nie może być przyznawane ze Skarbu Państwa. Pozwany wygrał sprawę w 89,60 %.

Po kompensacji powód winien zwrócić pozwanemu poniesione koszty procesuw wysokości 210, 41 zł (303 zł x 10,40 % = 31,51 zł; 270 zł x 89,60 % = 241,92 zł; 241,92 zł – 31,51 zł + 210,41 zł.