Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Chełmnie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 czerwca 2022 roku

Sąd Rejonowy w Chełmnie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Julita Preis

Protokolant: sekr. sąd. Karolina Madajczyk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 czerwca 2022 roku w C.

sprawy z powództwa M. D. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...)

przeciwko (...) S.A z siedzibą w W.

przy udziale interwenienta ubocznego po stronie pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

orzeka:

1.  Zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. D. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...)

- kwotę 1771,66 zł (jeden tysiąc siedemset siedemdziesiąt jeden złotych sześćdziesiąt sześć groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 30 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 480,00 zł (czterysta osiemdziesiąt złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 lipca 2020 r. do dnia zapłaty.

2.  Oddala powództwo w pozostałej części.

3.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1834,70 zł (jeden tysiąc osiemset trzydzieści cztery złote siedemdziesiąt groszy) z tytułu kosztów procesu.

4.  Oddala wniosek interwenienta ubocznego o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania.

5.  Nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Chełmnie z tytułu części nieuiszczonych kosztów sądowych od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 271,70 zł (dwieście siedemdziesiąt jeden złotych siedemdziesiąt groszy).

Sędzia Julita Preis

Sygn. akt I C 495/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 17 lipca 2020 r. powód M. D. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w E. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 2.300,86 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie: od kwoty 1.820,86 zł od dnia 30 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 480,00 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej wynikającej z norm przepisanych, o ile nie zostanie przedłożony spis kosztów.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w dniu 21 grudnia 2017 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki O. (...) o nr rej. (...), stanowiący własność D. W.. Sprawca zdarzenia korzystał z ochrony ubezpieczeniowej w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. W toku likwidacji szkody pozwany wypłacił poszkodowanej odszkodowanie za uszkodzenie pojazdu w kwocie 649,52 zł brutto. W dniu 6 maja 2020 r. poszkodowana, pozostając w przekonaniu, że ubezpieczyciel zaniżył wartość przysługującego jej odszkodowania, dokonała na rzecz powoda cesji wierzytelności przysługującej jej w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 21 grudnia 2017 r. oświadczając jednocześnie, iż za wypłaconą przez ubezpieczyciela kwotę nie była w stanie przywrócić pojazdu do stanu sprzed zdarzenia, a wszystkie uszkodzone części były częściami oryginalnymi. Następnie, powód wezwał pozwanego do refundacji szkody w pełnej wysokości, podając w jego nieprofesjonalnej ocenie przybliżoną kwotę brakującego odszkodowania. Pozwany jednak nie zmienił swojego stanowiska. Wobec powyższego, chcąc poznać dokładną skalę zaniżenia odszkodowania powód zlecił sporządzenie opinii niezależnemu rzeczoznawcy. Kalkulacja naprawy, za której sporządzenie powód zapłacił 480,00 zł określała, iż koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody wynosi 2.470,38 zł. W ocenie powoda żądanie w zakresie zwrotu kosztów opinii prywatnej jest zasadne, albowiem jak wyjaśnił, prowadzi działalność gospodarczą w ten sposób, że szkody kupowane są „w ciemno” bez żadnego wstępnego sprawdzenia z uwagi na dużą konkurencję pomiędzy skupującym wierzytelności. Wskazał, iż na kwotę dochodzoną niniejszym pozwem składa się brakujące odszkodowanie w kwocie 1.820,86 zł brutto oraz refundacja kosztów sporządzenia opinii prywatnej w kwocie 480,00 zł. W zakresie roszczenia odsetkowego powód wskazywał, iż domaga się ich zasądzenia od zgodnie z ustawowym terminem likwidacji szkody (k. 1-4 akt).

W odpowiedzi na pozew z dnia 19 sierpnia 2020 r. pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wskazał, iż widzi możliwość zawarcia ugody, a na wypadek gdyby do niej nie doszło wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany wniósł także o zawiadomienie Link4 Towarzystwo (...) S.A. o możliwości wstąpienia do procesu w charakterze interwenienta ubocznego po stronie pozwanej .

W uzasadnieniu pisma pozwany potwierdził, iż przeprowadził likwidację szkody z umowy ubezpieczenia oc komunikacyjnego sprawcy kolizji i ustalił, że odszkodowanie należne za szkodę powinno wynieść 649,52 zł, które to kwota obejmuje wyłącznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu poszkodowanej, z uwzględnieniem faktycznego zakresu uszkodzeń potwierdzonym protokołem oględzin. Pozwany zaprzeczył jakoby w pojeździe ujawniono inne uszkodzenia niż te, figurujące w protokole. Wskazał , ze ponadto, koszty naprawy określonej przez (...) S.A. zostały określone w oparciu o możliwość przeprowadzenia naprawy pojazdu w sieci naprawczej (...), z uwzględnieniem rabatów na części zamienne o jakości wyłącznie oryginalnej (O). W ocenie (...) S.A. naprawa w sieci naprawczej przywróciłaby pojazd poszkodowanej do stanu sprzed szkody. Wskazał, że wysokość szkody wskazana przez powoda w zakresie kosztów oraz zakresu jest naprawy nie jest uzasadniona. Poszkodowana była poinformowana o możliwości naprawy pojazdu za cenę wskazaną w kalkulacji oraz, że w przypadku, gdy podejmie decyzję o naprawie samochodu za kwotę wyższą – (...) S.A. będzie uprawnione od obniżenia należnego odszkodowania do poziomu cen, jakie sam stosuje we własnej sieci naprawczej. Poszkodowana jednakże z propozycji nie skorzystała. Wobec powyższego powód jest obowiązany do wykazania z jakich przyczyn nie uwzględniono propozycji pozwanego. Brak jest ponadto informacji czy poszkodowana faktycznie naprawiła pojazd oraz czy jego stan został przywrócony. Nieznany jest również stan pojazdu sprzed wypadku. Dalej pozwany wskazał, że w jego ocenie roszczenie dotyczące kosztów prywatnej wyceny jest bezzasadne albowiem koszt wykonania kalkulacji powoda nie jest objęty umową cesji wierzytelności (data jej sporządzenia jest późniejsza niż data cesji); koszt sporządzenia kalkulacji obciąża powoda, a nie poszkodowanego; strony procesu nie łączy stosunek prawny, z którego wynika obowiązek pokrycia tego typu kosztów; jest możliwość obciążenia ubezpieczyciela tego rodzajem kosztów, ale tylko wówczas gdy są one poniesione przez poszkodowanego, a nie profesjonalistę zawodowo trudniącym się dochodzeniem roszczeń od ubezpieczycieli; koszt wykonania kalkulacji jest kosztem działalności gospodarczej powoda, który nie może być przerzucony na ubezpieczyciela; kalkulacja służyła tylko określeniu wartości przedmiotu sporu, a nie udowodnieniu wysokości roszczenia. Odnosząc się do wniosku o zawiadomienie Link4 Towarzystwu (...) S.A. w charakterze interwenienta ubocznego pozwany wskazał, iż z dokumentacji wynika, że w chwili zdarzenia osoba odpowiedzialna za wyrządzenie przedmiotowej szkody posiadała ochronę ubezpieczeniową w ramach umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej również w (...), a zatem zawiadomienie jest konieczne i uzasadnione (k. 30-32 akt).

Zarządzeniem z dnia 12 stycznia 2021 r. Sąd na podstawie art. 84 k.p.c. zawiadomił (...) S.A. z siedzibą w W. o toczącej się sprawie pouczając, iż może zgłosić swe przystąpienie do strony pozwanej jako interwenient uboczny (k. 39 akt).

Pismem procesowym z dnia 2 lutego 2021 r. (...) S.A. z siedzibą w W. zgłosiło interwencję uboczną po stronie pozwanej jednocześnie wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz interwenienta ubocznego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pisma procesowego wskazał, iż interes prawny we wstąpieniu do sprawy w charakterze interwenienta ubocznej po stronie pozwanej wynika z ochrony ubezpieczeniowej jaką interwenient uboczny świadczył w chwili zaistnienia szkody na rzecz pozwanego. Podniósł, że ma ograniczone możliwości ustosunkowania się do stanu faktycznego w sprawie ponieważ został mu jedynie doręczony odpis pisma pozwanej i wniósł o doręczenie odpisu pozwu złożonego w sprawie oraz dalszych pism . Interwenient uboczny wskazał , że popiera stanowisko pozwanej , kwestionując roszczenia zarówno co do zasady, jak i co do wysokości. (k. 46-48 akt).

W piśmie z dnia 16 marca 2021 r. interwenient uboczny (...) Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. podniósł, iż nie posiada legitymacji do występowania po stronie pozwanej, albowiem w dniu zdarzenia sprawca kierujący pojazdem marki H. o nr rej. (...) w dniu zdarzenia tj. 21 grudnia 2017 r. posiadał ubezpieczenie oc wyłącznie u pozwanego – (...) S.A. Również interwenient uboczny podniósł, iż szkoda nie była likwidowana przez interwenienta w ramach Bezpośredniej Likwidacji S.. W związku z powyższym nie występuje interes prawny do przystąpienia do sprawy, co interwenient mógł stwierdzić dopiero po otrzymaniu z sądu dokumentów otrzymanych od pozwanego. Interwenient uboczny wniósł o oddalenie powództwa w stosunku do interwenienta ubocznego oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych od powoda w myśl art. 107 k.p.c., a ewentualnie o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych od pozwanego.

Do zamknięcia rozprawy stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 21 grudnia 2017 r. w T. kierujący pojazdem H. (...) o nr rej. (...) B. W. nie zachował bezpiecznej odległości i uderzył w pojazd marki O. (...) o nr rej. (...), który uległ uszkodzeniu. Właścicielem uszkodzonego pojazdu była D. W.. Właściciel H. (...) o nr rej. (...) był ubezpieczony przez pozwanego (...) S.A. w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody spowodowane ruchem pojazdu.

Szkoda została zgłoszona przez D. W. do ubezpieczyciela dnia 22 grudnia 2017 r. i zarejestrowana pod numerem (...). Dnia 09 stycznia 2028 r. przedstawiciel pozwanego dokonał oględzin pojazdu i sporządził dokumentację fotograficzną. Sporządzono kosztorys określający koszty naprawy pojazdu O. (...) o nr rej. (...) na kwotę 649,52 zł brutto . Pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady i decyzją z dnia 9 stycznia 2018 r. ustalił oraz wypłacił poszkodowanej odszkodowanie w wysokości 649,52 zł. Jednocześnie poinformował D. W., że jeżeli chce naprawić pojazd to może zrobić to bezgotówkowo w warsztatach Sieci Naprawczej (...), gdzie warsztat naprawi pojazd, a ubezpieczyciel na podstawie upoważnienia wypłaci warsztatowi pieniądze za naprawę. D. W. nie skorzystała z tej propozycji.

W wiadomości e-mail z dnia 19 stycznia 2018 r. D. W. złożyła odwołanie od decyzji wskazując, iż wycena ubezpieczyciela kosztów naprawy jest nieadekwatna do szkód w pojeździe i uniemożliwia przywrócenie jego stanu poprzedniego sprzed zdarzenia oraz , że zgodnie z wyceną niezależnego warsztatu naprawczego koszt naprawy wynosi 2.065,00 zł. Wniosła zatem o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Pismem z dnia 24 stycznia 2018 r. pozwany poinformował, iż po ponownej analizie materiału zgromadzonego w sprawie nie widzi możliwości zmiany sposobu rozliczenia szkody. W sporządzonej kalkulacji przyjęto bowiem wszystkie czynności i elementy niezbędne do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia – zgodnie z technologią producenta. Wskazał również, iż w niniejszej sprawie nie zachodzi konieczność naprawy pojazdu wyłącznie w oparciu o oryginalne części pochodzące z sieci dystrybucyjnej producenta pojazdu wobec istnienia realnej możliwości przywrócenia stanu technicznego pojazdu o wieloletnim okresie eksploatacji do tego jaki istniał przed szkodą z wykorzystanie nowych i tańszych części zamiennych.

D. W. dokonała naprawy samochodu w warsztacie. Koszt naprawy był wyższy niż uzyskane odszkodowanie, albowiem wyniósł 800 zł. D. W. nie posiada żadnych rachunków.

Pojazd O. o nr rej. (...) został zakupiony przez D. W. od osoby prywatnej. Przed kolizją z dnia 22 grudnia 2017 r. samochód był w dobrym stanie technicznym, posiadał oryginalne części, nie posiadał żadnych uszkodzeń. Nie był także wcześniej naprawiany.

D. W. nie jest już właścicielką powyższego samochodu.

/Fakty bezsporne, a nadto dowody: decyzja z dnia 9 stycznia 2018 r. – k. 8 akt, kalkulacja kosztów naprawy pojazdu – k. 9 akt, oświadczenie D. W. -= k. 12 akt , akta szkodowe nr (...) na płycie CD – k. 61 akt, zeznania świadka D. W. na piśmie – k. 62 akt/

W dniu 6 maja 2020 r. D. W. (Cedent) zawarła z (...) z siedzibą w E. (Cesjonariuszem) umowę przelewu wierzytelności przysługującej jej w stosunku do sprawcy zdarzenia komunikacyjnego z dnia 21 grudnia 2017 r. i jego ubezpieczyciela w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, obejmującą szkodę rzeczową w pojeździe marki O. o nr rej. (...), która została zarejestrowana w (...) S.A. z siedzibą w W. pod nr (...) (§ 1). D. W. przeniosła na Cesjonariusza ww. wierzytelność wraz ze wszystkimi prawami z nią związanymi , w szczególności przeniosła prawo do pełnego odszkodowania i informacji .

Powód (...) z siedzibą w E. w wiadomości e-mail z dnia 10 czerwca 2020 r. wezwał pozwanego do zapłaty pełnej wysokości odszkodowania, wyceniając wartość brakującej jego część na kwotę 5.000 zł.

Pismem z dnia 15 czerwca 2020 r. ubezpieczyciel poinformował, iż przyznane odszkodowanie odpowiada stracie powstałej w majątku osoby poszkodowanej w zdarzeniu, a powód nie przedstawił wystarczających dowodów na to, że poszkodowany poniósł wyższe koszty przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia, od tych które już zostało skompensowane przyznanym odszkodowaniem.

/Dowody: umowa przelewu wierzytelności z dnia 6 maja 2020 r. – k. 11 akt, oświadczenie – k. 12 akt, powiadomienie o dokonanym przelewie wierzytelności – k. 13 akt, potwierdzenie operacji – k. 14 akt, akta szkodowe nr (...) na płycie CD – k. 61 akt/

Powód nie zgadzając się ze stanowiskiem pozwanego zlecił sporządzenie kalkulacji naprawy pojazdu prywatnemu rzeczoznawcy – Centrum (...) Sp. z o.o., które szkodę w pojeździe marki O. (...) o nr rej. (...) po szkodzie z dnia 22 grudnia 2017 r. wyceniło na kwotę 2.470,38 zł.

Koszt sporządzenia kosztorysu naprawy przez Centrum (...) Sp. z o.o. z dnia 16 czerwca 2020 r. wyniósł 480,00 zł, który został poniesiony przez powoda.

/Dowody: kalkulacja naprawy nr (...)PRO – k. 15-18 akt, faktura VAT nr (...) – k. 19 akt, potwierdzenie przelewu – k. 20 akt/

Uzasadniony technicznie i ekonomicznie koszt naprawy pojazdu marki O. (...) o nr rej. (...), w związku z uszkodzeniami powstałymi w wyniku zdarzenia z dnia 21 grudnia 2017 r., przy zakresie uszkodzeń ustalonym w toku postępowania szkodowego przeprowadzonego przez pozwanego (...) S.A. , uwzględniający jakość części zamiennych pozwalającą przywrócić jego sprawność techniczną, wartość rynkową i walory estetyczne, wynosi 2.421,18 zł.

Do wyliczenia kosztów naprawy użyto części oryginalnych O, albowiem części zamienne sygnowane znakiem jakości Q, których użycie, z uwagi na wiek pojazdu oraz brak historii serwisowej , mogłoby pozwolić na przywrócenie ww. pojazdu do stanu sprzed szkody nie były w dacie likwidacji szkody dostępne na rynku.

Do kalkulacji przyjęto średnie stawki za 1 roboczogodzinę na poziomie 90 zł netto dla wszystkich rodzajów prac. Taka stawka występowała w 2017 r. w nieautoryzowanych zakładach naprawczych .

/Dowód: opinia biegłego z dziedziny techniki samochodowej Ł. W. – k. 87-91 akt/

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie faktów bezspornych, a także w oparciu o zebrane w sprawie dokumenty, których autentyczność nie budziła wątpliwości Sądu oraz nie była kwestionowana przez stronę przeciwną, a także w oparciu o: akta szkodowe pozwanego nr (...) (na płycie CD), dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny techniki samochodowej Ł. W. oraz dowód z zeznań świadka D. W. złożonych na piśmie.

Zeznania świadka D. W. Sąd uznał za co zasady za wiarygodnie, albowiem były spójne, logiczne, niekwestionowane przez stronę pozwaną oraz znajdowały co do zasady potwierdzenie w pozostałym zebranym materiale dowodowym.

Opinię biegłego Sąd uwzględnił w całości, bowiem była ona zupełna, jasna, rzeczowa i wykonana przez osobę dysponującą wymaganymi, specjalistycznymi kwalifikacjami, a nadto nie była kwestionowana przez żadną ze stron procesu.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie niemalże w całości.

Powód dochodził roszczenia jako nabywca wierzytelności. Zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W ocenie Sądu, powód należycie wykazał swoją legitymację procesową, a także fakt nabycia wierzytelności przeciwko pozwanemu. W wyniku umowy przelewu wierzytelności zawartej dnia 6 maja 2020 r. powód nabył wszelkie wierzytelności jakie przysługiwały D. W. z tytułu odszkodowania za szkodę we wskazanym pojeździe, należnego w związku ze zdarzeniem z dnia 22 grudnia 2017 r. Okoliczność ta nie była zresztą kwestionowana przez stroną pozwaną.

Sąd zważył, że materialno – prawną podstawą roszczeń powoda był art. 822 § 1 k.c. zgodnie, z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (ar. 822 § 2 k.c.).

Warunki odpowiedzialności pozwanego jako zakładu ubezpieczeń za szkodę spowodowaną przez ubezpieczonego przez niego posiadacza pojazdu mechanicznego określa ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 621 t.j.). Zgodnie z art. 34 ust. 1 powyższej ustawy, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej (art. 36 ust. 1 ustawy). Skoro zatem doszło do zderzenia dwóch pojazdów mechanicznych, to podstawę odpowiedzialności stanowi art. 415 k.c., bowiem jak wynika z art. 436 § 2 k.c. obowiązek naprawienia szkody związany jest z winą sprawcy.

W niniejszej sprawie powód dochodził kwoty odszkodowania tytułem kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, pomniejszonych o kwotę dotychczas wypłaconego odszkodowania, a także kosztów prywatnej opinii rzeczoznawcy. Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności co do zasady, bowiem w toku postępowania likwidacyjnego uznał roszczenie wypłacając D. W. - właścicielowi pojazdu marki O. (...) o nr rej. (...), odszkodowanie w kwocie 649,52 zł. Spór między stronami dotyczył wysokości kosztów naprawy pojazdu ponad kwotę przyznaną. W ocenie pozwanego roszczenie jest niezasadne, bowiem złożył on poszkodowanemu – pierwotnemu wierzycielowi, propozycję naprawienia jego pojazdu w jednym z warsztatów sieci naprawczej pozwanego, za cenę przyznaną przez niego tytułem odszkodowania, z czego poszkodowany nie skorzystał. Pozwany zarzucał także, iż nie jest wiadome, czy poszkodowany dokonał naprawy pojazdu oraz za jaką cenę, co powoduje zmienność sposobu wyliczenia szkody. Nieznany jest również stan pojazdu sprzed wypadku. Pozwany zakwestionował także zasadność zwrotu kosztów prywatnej ekspertyzy wskazując, iż w ocenie pozwanego roszczenie dotyczące kosztów prywatnej wyceny jest bezzasadne albowiem koszt wykonania kalkulacji powoda nie jest objęty umową cesji wierzytelności (data jej sporządzenia jest późniejsza niż data cesji); koszt sporządzenia kalkulacji obciąża powoda, a nie poszkodowanego; strony procesu nie łączy stosunek prawny, z którego wynika obowiązek pokrycia tego typu kosztów; jest możliwość obciążenia ubezpieczyciela tego rodzajem kosztów, ale tylko wówczas gdy są one poniesione przez poszkodowanego, a nie profesjonalistę zawodowo trudniącym się dochodzeniem roszczeń od ubezpieczycieli; koszt wykonania kalkulacji jest kosztem działalności gospodarczej powoda, który nie może być przerzucony na ubezpieczyciela; kalkulacja służyła tylko określeniu wartości przedmiotu sporu, a nie udowodnieniu wysokości roszczenia.

Powszechnie przyjmuje się, iż w polskim systemie prawnym obowiązuje zasada pełnego odszkodowania. Zakres obowiązku naprawienia szkody normuje zaś w podstawowy sposób art. 361 k.c. Nakłada on – co do zasady – na zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedzialność ograniczaną normalnymi następstwami działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła oraz stratami, które poszkodowany poniósł bądź (także) korzyściami, których w wyniku wyrządzenia szkody nie uzyskano.

W niniejszym stanie faktycznym mamy do czynienia z zdarzeniem drogowym i powstałą w ten sposób szkodą majątkową. Pojazd należący do pierwotnego wierzyciela (D. W.) uległ uszkodzeniu – i co za tym idzie – naprawienie doznanego w ten sposób uszczerbku wymaga zapłacenia określonej sumy pieniężnej. Zgodnie z uchwałą Sadu Najwyższego z 13 czerwca 2003 r., sygn. akt (...), OSNC (...), którą aprobuje orzekający w niniejszej sprawie Sąd: „odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku”.

Obowiązujące przepisy prawa nie ograniczają praw poszkodowanego do żądania ustalenia odszkodowania z uwzględnieniem cen części oryginalnych. Należy zwrócić uwagę, iż odszkodowanie pieniężne ma pełnić taką samą funkcję jak przywrócenie do stanu poprzedniego. Tym samym, jego wysokość powinna pokryć wszystkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki niezbędne dla przywrócenia stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu (uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2012 r., sygn. akt (...), LEX nr 1289199). W przywołanym powyżej postanowieniu Sąd Najwyższy podkreślił, że jeżeli uszkodzeniu uległy części pochodzące bezpośrednio od producenta pojazdu mechanicznego, i zachodzi konieczność ich wymiany na nowe, regułą powinno być stosowanie części oryginalnych pochodzących od producenta pojazdu mechanicznego lub równoważnych oryginalnym, tj. wyprodukowanych przez producenta części, który dostarcza producentowi pojazdu części do montażu pojazdów, zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi, ustalonymi przez producenta pojazdu.

Niewątpliwe zatem powód posiada uprawnienie do żądania ustalenia odszkodowania według cen nowych części oryginalnych. Uprawnienie to jest niezależnie od wieku pojazdu, stanu jego eksploatacji oraz tego, że w obrocie handlowym znajdują się części nieoryginalne. Podkreślić należy, że odstępstwo od tego mogłoby mieć miejsce tylko wyjątkowo, gdyby zastosowanie nowych oryginalnych części w sposób istotny spowodowało wzrost wartości pojazdu uszkodzonego w stosunku do stanu sprzed wyrządzenia szkody. W tym zakresie jednak pozwany wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 6 k.c. nie wykazał, aby taka sytuacja w przedmiotowej sprawie zaistniała.

W celu rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy i ustalenia rozmiarów szkody i kosztów naprawy samochodu, który uległ uszkodzeniu i jego wartości przed szkodą, niezbędnym było zasięgnięcie wiadomości specjalnych. Dlatego też Sąd, dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny techniki samochodowej Ł. W. (k. 87-91 akt), którą uwzględnił w całości przyjmując za zasadne oparcie się na wyliczeniu przez niego kosztów naprawy pojazdu marki O. (...) o nr rej. (...) po zdarzeniu z dnia 21 grudnia 207 r. określonych w oparciu o ceny części oryginalnych O, bowiem części zamienne sygnowane znakiem jakości (...), których użycie mogłoby pozwolić na przywrócenie ww. pojazdu do stanu sprzed szkody, nie były w dacie likwidacji szkody dostępne na rynku - który wynosił 2.421,18 zł. Z zeznań pozwanej wynika , że części w pojeździe marki O. (...) o nr rej. (...) przed szkodą z dnia 21 grudnia 2017 r. były oryginalne , nic innego nie zostało też stwierdzone w trakcie oględzin przeprowadzonych przez przedstawiciela ubezpieczyciela w dniu 09.01.2018 r. Do kalkulacji przyjęto także średnie stawki za 1 roboczogodzinę na poziomie 90 zł netto dla wszystkich rodzajów prac. Sąd stwierdził ,w oparciu o opinię biegłego , że kwota wypłacona przez pozwanego poszkodowanej D. W. jako odszkodowanie za szkodę w pojeździe O. (...) o nr rej. (...) z dnia 21.12.2017 r. tj. 649,52 zł nie pozwala na naprawę uszkodzeń w pojeździe , ustalonych przez pozwanego , zgodnie z technologią producenta . Należy nadmienić, że stawki roboczogodzin zastosowane przez pozwanego w jego kalkulacji szkody, będącej podstawą wypłaconego przez pozwanego poszkodowanemu D. W. odszkodowania znaczenie odbiegały od średnich stawek roboczogodziny obowiązujących na rynku lokalnym wskazanych w opinii biegłego.

Nieuzasadnione są w ocenie Sądu zarzuty strony pozwanej co do tego, że poszkodowana winna skorzystać z propozycji ubezpieczyciela odnośnie naprawy pojazdu w warsztacie współpracującym z pozwanym. Należy wskazać, że z opinii biegłego wynika, że naprawa pojazdu zgodnie z kosztorysem naprawy przestawionym przez pozwanego nie pozwala na pełną restytucję doznanej szkody. Gdyby zatem poszkodowany naprawił pojazd zgodnie z kalkulacją ubezpieczyciela, nie doprowadziłby jego stanu do stanu sprzed zdarzenia z dnia 21 grudnia 2017 r., a zatem szkoda pozostałaby nienaprawiona. Nadto, poszkodowany ma prawo do tego, aby za ustaloną kwotę odszkodowania móc naprawić pojazd w wybranym warsztacie naprawczym, rabaty zaś nie są elementami powszechnie obowiązujących cen na rynku części zamiennych. Jeżeli w procesie wyceny wysokości szkody przyjmuje się czynniki niewystępujące na rynku lub też występujące sporadycznie, uznać należy, że nie jest to obiektywna wycena kosztów naprawy. Sąd podziela również pogląd przytoczony przez Sąd Okręgowy w Łodzi w wyroku z dnia 5 lipca 2018 r. (XIII Ga (...), LEX nr 3260992), iż rabat cenowy jest kwestią indywidualną, ustaloną między sprzedawcą a klientem, w konsekwencji nie można automatycznie stosować procentowego pomniejszenia ceny części czy usługi przy likwidacji szkody, ponieważ to czysto hipotetyczne działanie prowadziłoby w istocie do obniżenia należnego poszkodowanemu świadczenia.

Wskazać również należy, iż wbrew twierdzeniom pozwanego, poszkodowany nie miał też obowiązku przedstawiać pozwanemu faktury za dokonaną naprawę w celu uzyskania odszkodowania w wysokości poniesionych kosztów. Jak wynika z zeznań poszkodowanej D. W. ostatecznie dokonała ona naprawy pojazdu ,ale nie wiadomo w jakim zakresie , kiedy to nastąpiło , jakie części zostały użyte do naprawy , czy faktycznie został przywrócony stan pojazdu sprzed zdarzenia, poszkodowana wskazywała w swym odwołaniu z dnia 19.01.2018 r. od decyzji pozwanego ustalającej wysokość odszkodowania na 649,52 zł na ustalenie znacznie wyższych kosztów naprawy pojazdu wynikające z informacji uzyskanej przez nią z warsztatu. W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd, że powstanie roszczenia z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego samochodu do stanu pierwotnego, a tym samym zakres odszkodowania, nie zależy od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Odszkodowanie odpowiada niezbędnym i ekonomicznie uzasadnionym kosztom naprawy, a naprawa dokonana przed uzyskaniem świadczenia od ubezpieczyciela, jej koszt i faktyczny zakres nie mają zasadniczego wpływu na sposób ustalania wysokości odszkodowania. Bez znaczenia pozostaje więc, czy naprawienie szkody następuje na podstawie faktur za taką usługę, czy też wyceny kosztów naprawy - zasady skompensowania szkody muszą być identyczne. W konsekwencji, nie jest uprawnione uzależnianie wypłaty należności od rzeczywistego dokonania naprawy i udokumentowania jej kosztów. Szkodą ( art. 361 § 2 k.c.) jest bowiem różnica między stanem majątku poszkodowanego, jaki zaistniał po zdarzeniu wywołującym szkodę, a stanem tego majątku, jaki istniałby, gdyby nie nastąpiło to zdarzenie. Roszczenie odszkodowawcze powstaje z chwilą wystąpienia w majątku poszkodowanego pierwszych negatywnych następstw zdarzenia będącego przyczyną szkody, a nie po wyniknięciu kosztów naprawy pojazdu ( por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 03.04.2019 r. wydanego w (...) ) . Dopuszczenie przyznawania odszkodowania z tytułu kosztów naprawy przed jej dokonaniem i bez potrzeby rozliczenia się z nich po restytucji sprawia, że byłoby w nieuzasadniony sposób krzywdzące poszkodowanego stosowanie innych kryteriów rozliczeń tylko dlatego, iż wykazując staranność i dysponując środkami finansowymi usunął uszkodzenia przed uzyskaniem odszkodowania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1988 r., (...) , LEX nr 8894). Zatem to czy poszkodowany skorzysta ze swego prawa i pojazd rzeczywiście w taki sposób naprawi, czy też w ogóle zaniecha naprawy stanowi jego swobodny wybór. Wszelkie kalkulacje kosztów naprawy samochodu są jedynie miernikiem należnego odszkodowania w rozumieniu art. 361 k.c., ustalenia z nich płynące nie obligują natomiast poszkodowanego do rzeczywistego dokonania według niego naprawy. Innymi słowy – kosztorys pozwala ustalić zakres uszkodzeń, sposób ich naprawy przy uwzględnieniu odpowiednich części i stawek robocizny, nie określa natomiast wysokości wydatków, jakie poszkodowany musi bezwzględnie ponieść, aby przywrócić samochód do stanu sprzed zdarzenia. Szkoda powoda powstała w momencie szkody i już wówczas ma prawo żądania jej naprawienia, a nie dopiero z chwilą rzeczywistej naprawy.

Mając powyższe na uwadze, tytułem odszkodowania, na rzecz powoda należało zasądzić równowartość ekonomicznie uzasadnionego kosztu naprawy pojazdu marki O. o nr rej. (...) – 2.421,18 zł, pomniejszoną o kwotę dotychczas wypłaconego odszkodowania tj. 649,52 zł, co daje kwotę 1.771,66 zł.

Odnosząc się natomiast do żądania kwoty 480,00 zł tytułem kosztu wykonania kalkulacji kosztów naprawy pojazdu przez rzeczoznawcę, to zgodnie z treścią uchwały Sądu Najwyższego z dnia 2 września 2019 r. (...), LEX nr 2714676, którą Sąd orzekający podziela, poszkodowanemu oraz cesjonariuszowi roszczeń odszkodowawczych z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot kosztów tzw. prywatnej opinii (ekspertyzy) rzeczoznawcy, jeżeli jej sporządzenie było niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. W uzasadnieniu przywołanej uchwały Sąd Najwyższy podkreślił, że w razie zlecenia ekspertyzy przez cesjonariusza wierzytelności odszkodowawczej okoliczności miarodajne do ustalenia istnienia związku przyczynowego odnoszą się do cesjonariusza. Roszczenie o zwrot kosztów ekspertyzy stanowi własne roszczenie, które ma oparcie w nabytym roszczeniu i w jego dynamice. Podobnie jak w odniesieniu do poszkodowanego, który zlecił opinię, wymagane jest uwzględnienie z punktu widzenia konieczności i racjonalności poniesionych wydatków, a w szczególności to, czy cesjonariusz prowadzi działalność gospodarczą obejmującą nabywanie i dochodzenie roszczeń odszkodowawczych. Zwrot kosztów będzie uzasadniony wówczas, gdy opinia służy bezpośrednio dochodzeniu roszczenia o odszkodowanie wcześniej przez poszkodowanego, a następnie przez cesjonariusza, nie jest zaś powiązana wyłącznie z umową cesji, np. w celu oceny ryzyka, jakie wiąże się z nabywaną wierzytelnością. W uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów z dnia 29 maja 2019 r. (...), LEX nr 2672055, Sąd Najwyższy podkreślił, że chociaż prowadzenie przez cesjonariusza działalności gospodarczej obejmującej nabywanie i dochodzenie roszczeń odszkodowawczych nie wyłącza a limine możliwości dochodzenia przez niego od ubezpieczyciela równowartości kosztów zleconej ekspertyzy, to jednak w sposób istotny wpływa na ocenę przysługiwania mu takiej możliwości. Wskazał przy tym, że nie mogą być uznane za pozostające w adekwatnym związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym i nie mogą wejść w zakres odszkodowania ubezpieczeniowego wydatki na ekspertyzy zlecone przez cesjonariusza osobie trzeciej, które służą ocenie opłacalności cesji.

W realiach niniejszej sprawy ekspertyza została zlecona przez powoda i wykonana po dokonaniu zakupu wierzytelności (16 czerwca 2020 r.), a więc zlecona czynność nie wiązała się z oceną opłacalności cesji, która miała miejsce wcześniej (6 maja 2020 r.), co wynika z daty wskazanej na sporządzonej kalkulacji oraz daty wystawienia faktury. Brak jest zatem dowodu świadczącego, iż opinia prywatna została sporządzona przed nabyciem przez powoda wierzytelności. Co więcej pozwany nie wykazał, że powód na datę zakupu wierzytelności była certyfikowanym rzeczoznawcą, bądź zatrudniał takie osoby oraz miał dostęp do programów rozliczeniowych mogących służyć do poprawnej oceny wypłaconego odszkodowania (tak też wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 22 stycznia 2015 r., (...), LEX nr 1922590). Nie można zatem powodowi czynić zarzutu i obciążać go negatywnymi konsekwencjami działań związanych z tym, że przed wystąpieniem na drogę sądową starał się upewnić co do zasadności i wysokości swoich roszczeń. Mając powyższe na uwadze, w ocenie Sądu zasadne jest roszczenie powoda także o zwrot kosztów dokonanej prywatnej wyceny rzeczoznawcy. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 września 1975 r. Sąd ten uznał zasadnie, iż „dokonana przed wszczęciem postępowania sądowego i poza zabezpieczeniem dowodów ekspertyza może być istotną przesłanką zasądzenia odszkodowania. W takim wypadku koszt ekspertyzy stanowi szkodę ulegającą naprawieniu (art. 361 k.c.)”. W rozstrzyganej sprawie wysokość tej należności i poniesienie tych kosztów wynika jednoznacznie z faktury dołączonej przez stronę powodową. Niewątpliwie koszty wyceny pozostają w związku przyczynowym ze szkodą. Gdyby powód nie sporządził prywatnej opinii nie byłby w stanie ustalić, czy istotnie strona pozwana w sposób prawidłowy wyliczyła koszty naprawy.

Uwzględniając powyższe, zasadnym jest także zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 480,00 zł tytułem zwrotu kwoty uiszczonej przez powoda za wykonanie niezależnej opinii rzeczoznawcy. Łącznie zatem do dopłaty przez pozwanego pozostaje kwota w wysokości 2.251,66 zł (1.771,66 zł + 480,00 zł), którą Sąd zasądził w pkt 1 sentencji wyroku.

Odnośnie żądania zasądzenia odsetek ustawowych należy podnieść, iż należą się one zgodnie z art. 481 § 1 i 2 k.c. w wysokości ustawowej od dnia wymagalności roszczenia, z którego nadejściem dłużnik popada w opóźnienie. W przypadku ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu wymagalność ta nadchodzi, co do zasady w dniu następującym po okresie 30 dni od dnia złożenia przez poszkodowanego zawiadomienia o szkodzie, jakim to okresem dysponuje ubezpieczyciel w celu wypłaty odszkodowania (art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych). W niniejszej sprawie powód żądał zasądzenia odsetek od kwoty 1820,86 zł od dnia 30 stycznia 2018 r. mając na uwadze ustawowy termin likwidacji szkody, natomiast od kwoty 480,00 zł od dnia wniesienia pozwu. W ocenie Sądu tak sformułowane żądanie należało uznać za zasadne. Wobec powyższego Sąd zasądził w tym zakresie odsetki od zasądzonych kwot : 1.771,66 zł i 480,00 zł, zgodnie z żądaniem pozwu ( pkt. 1 sentencji wyroku ).

W pozostałej części powództwo jako bezzasadne podlegało oddaleniu (pkt 2 wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt 3 sentencji wyroku na podstawie art. 100 zdanie drugie k.p.c. przewidującego, że Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Z uwagi na fakt, iż powód uległ jedynie w nieznacznej części żądania (jedynie w zakresie 2,14 %) zasądzeniu podlegał obowiązek zwrotu wszystkich kosztów. Na koszty procesu poniesione przez stronę powodową, które wyniosły 1.834,70 zł złożyły się: opłata sądowa od pozwu – 200 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa procesowego - 17 zł oraz koszty zastępstwa procesowego ustalone zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 265 t.j.) w wysokości 900 zł, wykorzystana zaliczka na wydatki w wysokości 700 zł wniesiona przez powoda w wykonaniu zarządzenia Sądu z dnia 21 stycznia 2021 r. oraz 17,70 zł tytułem kosztów przesłania korespondencji zgodnie z wnioskiem z dnia 2 marca 2021 r. (k. 74 akt). Wskazać należy, iż Sąd nie znalazł podstaw do zasądzenia na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej. Brak było bowiem podstaw do przyjęcia, że niniejsza sprawa wymagała nakładu pracy uzasadniającego przyznanie wynagrodzenia w stawce większej niż minimalna.

W pkt 4 sentencji wyroku Sąd oddalił wniosek interwenienta ubocznego (...) S.A. z siedzibą w W. o zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania. O toczącej się sprawie Sąd zawiadomił (...) S.A. z siedzibą w W., zgodnie z art.84 k.p.c. na wniosek pozwanego . Zgodnie z treścią art. 107 k.p.c. interwenient uboczny, do którego nie mają zastosowania przepisy o współuczestnictwie jednolitym, a w niniejszej sprawie nie miały , nie zwraca kosztów przeciwnikowi strony, do której przystąpił. Sąd może jednak przyznać od interwenienta na rzecz wygrywającego sprawę przeciwnika strony, do której interwenient przystąpił, zwrot kosztów wywołanych samoistnymi czynnościami procesowymi interwenienta. Sąd może także przyznać interwenientowi koszty interwencji od przeciwnika obowiązanego do zwrotu kosztów. Przyznanie więc interwenientowi ubocznemu kosztów interwencji od przeciwnika strony, do której przystąpił nie stanowi reguły, lecz może nastąpić wówczas, gdy sąd uzna taką potrzebę. Przyznanie kosztów jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem sądu, który ocenia wpływ udziału i czynności podejmowanych przez interwenienta na wynik procesu (tak Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 8 maja 2019 r. sygn. akt (...), Lex nr 3021151). Sąd może przyznać koszty interwencji od przeciwnika zobowiązanego do zwrotu kosztów na rzecz interwenienta ubocznego, jeżeli przyczynił się on do rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2012 r., (...), LEX nr 1215162). W ocenie Sądu po pierwsze interwenient nie przyczynił się w żaden sposób do rozstrzygnięcia sprawcy, albowiem już po zgłoszeniu interwencji po stronie pozwanej, wskazał ostatecznie , iż nie posiada on tytułu prawnego do przystąpienia do sprawy jako interwenient uboczny. Nadto zgodnie z regulacją art. 107 k.p.c. Sąd może przyznać interwenientowi koszty interwencji od przeciwnika obowiązanego do zwrotu kosztów, w niniejszej sprawie roszczenie powoda Sąd uwzględnił prawie w całości i powód , zgodnie z art. 98 k.p.c. nie jest obowiązany do zwrotu kosztów procesu , to pozwany do którego interwenient przystąpił jako przegrywający sprawę niemalże w całości został obciążony obowiązkiem zwrotu kosztów na rzecz powoda. Brak jest natomiast podstawy prawnej do zasądzenia zwrotu kosztów procesu od strony pozwanej , do której interwenient uboczny przystąpił .

Z uwagi na fakt, iż w sprawie pozostały niepokryte z wniesionej przez powoda zaliczki koszty stanowiące pozostałą część wynagrodzenia biegłego w kwocie 271,70 zł, które tymczasowo poniósł Skarb Państwa, Sąd na podstawie art. 113 § 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 k.p.c. obciążył tymi kosztami stronę pozwaną , jako że to ona proces niemalże w całości przegrała, nakazując pobrać od niej rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Chełmnie kwotę 271,70 zł. O powyższym orzeczono w pkt 5 sentencji wyroku.

Sędzia Julita Preis